ઓગસ્ટમાં રશિયન ક્રૂડ પર મોટી છૂટની આશા નહી, ભાવ વધી શકે
ઓગસ્ટમાં ભારતીય રિફાઇનરીઓને રશિયન ક્રૂડ ઓઇલ માટે પહેલા જેવી મોટું ડિસ્કાઉન્ટ નહીં મળે. ઉદ્યોગ સૂત્રો કહે છે કે હોર્મુઝ સ્ટ્રેટમાં વધેલા તણાવના કારણે શિપિંગ ખર્ચ વધી ગયો છે, જેનો સીધો અસર ભારતીય આયાત પર પડી શકે છે.
હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ એ ભારત માટે મહત્વપૂર્ણ માર્ગ છે. ભારતનો લગભગ 40% ક્રૂડ ઓઇલ અને અડધાથી વધુ LNG આ માર્ગથી આવે છે. હવે, ઈરાનની નાકાબંધી અને તણાવને કારણે ખતરો વધી રહ્યો છે. shipping companies વધુ ભાડું વસૂલે છે. પરિણામે, રશિયન ઓઇલ પર મળતું ડિસ્કાઉન્ટ ઘટી રહ્યું છે.
2023માં રશિયન ક્રૂડ પર $10–$15 પ્રતિ બેરલ સુધી ડિસ્કાઉન્ટ મળતું હતું. આ વર્ષે શરૂઆતમાં એ ઘટીને $5–$8 થયું. હવે એ $2થી પણ નીચે જવાની શક્યતા છે. એટલે કે, રિફાઇનરીઓને ઓછું માર્જિન મળશે, અને તે તેમની કમાણીને અસર કરી શકે છે.
રિલાયન્સ અને સરકારી રિફાઇનરીઓ પર અસર
ભારતના મોટાભાગના રશિયન ઓઇલ સપ્લાય સ્પોટ માર્કેટથી આવે છે. જ્યારે રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝે રોઝનેફ્ટ સાથે 500,000 બેરલ પ્રતિ દિવસના ટર્મ ડીલ હેઠળ $3 પ્રતિ બેરલનું વધારે ડિસ્કાઉન્ટ મેળવી રાખ્યું છે, ત્યારે સરકારી રિફાઇનરીઓને સરેરાશ $2.50નું ડિસ્કાઉન્ટ મળે છે.
રિલાયન્સ રોજે રોજ 722,000 બેરલ આયાત કરે છે, જે ભારતની કુલ રશિયન આયાતનો ત્રીજો ભાગ છે. જ્યારે IOC અને BPCL જેવી સરકારી કંપનીઓ સાથે મળીને લગભગ 52% આયાત કરે છે.
ચીન તરફથી નવી સ્પર્ધા
અગાઉ ચીન ઈરાનથી તેલ ખરીદતું હતું. પણ હવે, સંઘર્ષના કારણે ઈરાનથી સપ્લાય ખોરવાયો છે. તેથી ચીન ફરીથી રશિયન ESPO ગ્રેડ તરફ વળ્યું છે. આ ભારત માટે પડકારરૂપ બની શકે છે. કારણકે ભારતે ESPO ગ્રેડની આયાતમાં તાજેતરમાં વધારો કર્યો છે.
હવે, ચીનની ફરીથી વધારો લાવતી માંગ ભારત માટે સપ્લાય મેળવવાનું વધુ મુશ્કેલ બનાવી શકે છે. શિપિંગ ટ્રેકિંગ ડેટા અનુસાર, એપ્રિલ પછી ESPO ભારતનો બીજો સૌથી મોટો રશિયન ગ્રેડ બની ગયો છે, જેમાં દરરોજ 162,000 બેરલ આયાત થાય છે.
રશિયા: ભારતનો ટોચનો સપ્લાયર
પેરિસ સ્થિત ગુપ્તચર કંપની કેપ્લરના આંકડા મુજબ, જૂનના પહેલા 23 દિવસ દરમિયાન રશિયન ક્રૂડ ઓઇલનો હિસ્સો ભારતની કુલ આયાતમાં 45% રહ્યો. એ પણ નોંધપાત્ર છે કે યુરલ્સ ગ્રેડની આયાત દરરોજ 1.6 મિલિયન બેરલ સુધી પહોંચી છે, જે રેકોર્ડ સ્તર છે.
શું છે પરિણામ?
ઓગસ્ટમાં ભારતીય રિફાઇનરીઓને ઓઇલ માટે વધુ ચૂકવવું પડી શકે છે. ડિસ્કાઉન્ટ ઓછું થશે, સ્પર્ધા વધુ થશે અને શિપિંગ ખર્ચ પણ વધશે. આથી, રિફાઇનિંગ માર્જિન ઘટે તેવી પૂરેપૂરી શક્યતા છે.
